’22-’26 – 7. Volksgezondheid en milieu

Het gaat ook over het mee kunnen doen in de maatschappij, over een betekenisvolle bijdrage kunnen leveren en over de omgeving waarin je leeft. Zorgen, geldproblemen, werkloosheid, laaggeletterdheid, woonomgeving en beperkte gezondheidsvaardigheden hebben invloed op hoe gezond u bent, hoe gezond u zich voelt én op het (kunnen) maken van gezonde keuzes. De volksgezondheid wordt ook beïnvloed door uw leefomgeving, industrie, intensieve veeteelt. Als overheid spelen wij daarin een actieve rol en dragen wij verantwoordelijkheid.

Afval
Er valt veel onder ‘afval’. Dit delen we op in drieën; zwerfafval, huisvuil en gedumpt afval.

Zwerfafval
Zwerfafval is mensenwerk, vervuilend, schadelijk voor dieren en een doorn in het oog voor veel mensen. Door betere handhaving en voorlichting pakken we samen met bewoners en ondernemers zwerfafval aan. Er zijn in Etten-Leur al een aantal ZwerfAfvalPak-teams (ZAPPERS) aan de slag. Dit zijn vrijwilligers die in hun wijk zwerfafval opruimen. De gemeente ondersteunt hen met materialen en stimuleert andere inwoners om hen te helpen. Denk hierbij aan het opruimen van zwerfafval tijdens een wandeling. De gemeente zorgt voor het gratis ophalen van het opgeruimde afval.

Huisvuil
We zetten in op het hergebruiken van afval. ‘Afval’ wordt op die manier grondstof voor nieuwe producten. Door huisvuil zo goed mogelijk te scheiden, krijgen we dit voor elkaar. Daarvoor zetten we in op 0% restafval voor 2030. We starten een pilot op voor omgekeerd inzamelen. Bij omgekeerd inzamelen worden alle te scheiden stromen, zoals plastic (en blik), papier en gft thuis opgehaald en moet restafval worden weggebracht. Ook staan we open voor nieuwe technieken om het restafval zoveel mogelijk terug te dringen.

Gedumpt afval
Onder gedumpt afval verstaan we zowel afval dat wordt gedumpt in de natuur, als afval dat wordt bijgeplaatst bij ondergrondse containers. Bijzettingen dringen we terug door ‘containertuintjes’ aan te leggen bij ondergrondse containerlocaties. Daarmee vangen we twee vliegen in één klap: we maken de locaties groener en mooier én we gaan bijzettingen tegen. Experimenten in andere gemeenten laten zien dat dit werkt. Daarnaast zetten we in op voorlichting, snel opruimen (ook in het weekend) en handhaving. Bijplaatsingen zijn het gevolg van gedrag: één bijgeplaatste zak leidt vaak snel tot meer. Cameratoezicht op locaties waar vaak wordt bijgeplaatst kan hierbij helpen. Wel zijn we hier terughoudend in, in verband met de privacy.

Biodiversiteit
We willen een gemeente zijn waar je gezond en gelukkig kunt leven. Een fijne plek voor mensen, dieren en planten. Een groene omgeving geeft een gevoel van rust en geluk, beschermt heel praktisch tegen hitte en zorgt ervoor dat regenwater beter kan wegstromen in de bodem. Onderzoek wijst uit dat de biodiversiteit afneemt en dat veel soorten dieren en planten met uitsterven bedreigd zijn. Niet alleen in verre landen maar ook dichtbij huis. Het herstel van de biodiversiteit wordt gezien als één van de grootste opgaven van deze tijd.

Bij het beheer van gemeentelijk groen houden we structureel rekening met biodiversiteit. Daarvoor is een ‘Beleidsnota Flora en Fauna’ nodig, met een gerichte aanpak van het herstel van insectenpopulaties en broed- en nestelplaatsen voor vogels in stedelijk gebied. Bij ecologisch verantwoord onderhoud van bermen en plantsoenen wordt bijvoorbeeld rekening gehouden met bloeiende bermbloemen, planten en de daarin levende insecten. Pas ruim na de bloeiperiode wordt gemaaid, zodat zaden zich kunnen verspreiden. Het maaien gebeurt in stroken, om insecten en kleine zoogdieren gelegenheid te geven zich te verplaatsen. Alleen waar de verkeersveiligheid dit eist, wordt hiervan afgeweken. Overleg met Rijkswaterstaat en Provincie over de uitvoering van dit beleid is noodzakelijk.

Het openbaar groen in onze gemeente blijft behouden. Waar het kan wordt verdwenen groen teruggebracht en worden nieuwe ecologische verbindingszones gerealiseerd. In en buiten de bebouwde kom wordt gestreefd naar zoveel mogelijk groen, voor recreatie, voor het terugdringen van CO2, fijnstof en hittestress. En voor een gezonde leefomgeving en waterhuishouding. Om dat te bereiken stimuleren en faciliteren we initiatieven van inwoners. Zelf geven we als gemeente het goede voorbeeld bij het planten van meer bomen, het aanleggen van geveltuinen, groene daken, waterdoorlatende parkeerplaatsen, enz. Onder andere het gemeentehuis wordt voorzien van een groene levende wand, er zijn fonteinen, extra parken en parkjes, wandel- en fietspaden worden met groen omzoomd en gedeeltelijk overkapt met groen. Dat gaat financieel niet in één jaar, maar er wordt in de beleidsnota jaarlijks geld voor vrijgemaakt.

In onze gemeente worden mensen actiever betrokken bij het groenbeleid in hun wijk en worden verenigingen en organisaties die zich actief met natuur en milieu bezighouden, gesteund.

Dierenwelzijn
Megastallen, varkensflats en dergelijke zijn niet welkom. Gestreefd wordt naar het stimuleren van biologische agrarische bedrijven.

Belangstelling voor het welzijn van dieren moet je leren. In een gemeente met de omvang van Etten-Leur hoort een kinderboerderij. Wij zien mogelijkheden als de kinderboerderij wordt gecombineerd met milieu- en natuureducatie.

De kleine dierenparken in de gemeente blijven behouden. Eventuele overlast van in de vrije natuur levende dieren en insecten wordt op een dier- en milieuvriendelijke manier aangepakt.
De gemeente stelt in overleg met de Dierenbescherming een gemeentelijk dierenwelzijnsbeleid vast en handhaaft dit ook. Voor deze handhaving wordt de portefeuille ‘Dierenwelzijn’ toegevoegd aan het College van B&W.

Energie en Klimaat
De gemeente wordt lid van het Klimaatverbond. Hierdoor wordt onderstreept dat er werk wordt gemaakt van klimaatbeleid. Door hierbij aan te sluiten, verplicht de gemeente zich om te streven naar reductie van energieverbruik en CO2-uitstoot, het stoppen met gebruik van duurzaam geproduceerd tropisch hardhout, extra zorg te geven aan bodem en leefomgeving en bevolking en bedrijfsleven aan te sporen hetzelfde te doen.

Duurzaamheid is de aarde gebruiken, in plaats van verbruiken. Bij alle activiteiten wordt rekening gehouden met de behoeften van mensen elders in de wereld en van toekomstige generaties. De gemeente geeft hierbij het goede voorbeeld.

Bouwen en renoveren gebeurt duurzaam, circulair, klimaatvriendelijk en energieneutraal. De gemeente speelt een actieve rol in voorlichting en advisering, neemt zelf initiatieven en weegt duurzaamheid en klimaatvriendelijkheid mee bij aanbestedingen. We maken met de wooncorporatie(s) afspraken om huurwoningen vóór 2026 naar energielabel B te brengen en in 2040 energieneutraal te laten zijn. Daarnaast stimuleren we andere verhuurders om dit ook voor hun woningen te doen.

Onze gemeente gaat door met het toepassen van energiebesparende verlichting en stimuleert de duurzame opwekking, opslag en besparing van energie. Het gebruik van alternatieve energiebronnen, zoals windenergie en zonnepanelen, wordt gestimuleerd. De Stichting DuurSaam Etten-Leur wordt waar nodig ingezet en ondersteund. In 2035 is Etten-Leur energieneutraal en toont daarmee meer ambitie dan de landelijke norm.

Schone gemeente
Schone lucht, schoon water en een schone bodem zijn essentieel voor de gezondheid van inwoners en de natuur. Etten-Leur sluit zich daarvoor aan bij het Schone Luchtakkoord, dat al getekend is door de provincie en enkele Brabantse gemeenten. Ook bomen zorgen voor een betere luchtkwaliteit en verfraaien de omgeving. Om het bomenbestand te vergroten, stelt de gemeente in de komende raadsperiode jaarlijks 1000 bomen beschikbaar aan haar inwoners om op eigen grond te plaatsen.

De gemeente geeft zelf het goede voorbeeld door bij vervanging van het eigen wagenpark het gebruik van schone brandstof en elektrificatie in te voeren, en door het fietsen naar het werk te blijven bevorderen.