Open brief Van Rijn aan Carin en Hugo
Beste Carin en Hugo,
De dag dat ik mijn moeder naar een verpleeghuis bracht, was de verdrietigste dag van mijn leven. Zij en mijn vader konden niet meer altijd samen zijn. Wij herkennen elkaars ervaringen. Net als honderdduizenden andere zoons en dochters worstelen we met het lange afscheid dat dementie veroorzaakt. Met het verdriet dat je voelt als je geliefde of moeder je niet meer herkent.
Over liefdevolle zorg van goede kwaliteit moet je je dan geen zorgen hoeven maken. Die moet juist bij heel kwetsbare mensen boven elke twijfel verheven zijn.
Zoals je van me weet voel ik me juist daarom zo verbonden met jullie manifest ‘Scherp op Ouderenzorg‘. De zorg in onze verpleeghuizen voor onze partners, ouders en grootouders kan en moet beter. Daar kunnen we nooit teveel aandacht voor hebben in de samenleving en in de politiek.
De punten in jullie manifest onderschrijf ik ook: goed en genoeg personeel. Goede betrokken bestuurders. Goed contact en overleg met de familie over de zorg. Minder tijd besteden aan papier en meer aan de bewoners. Goede zorg is eigenlijk heel simpel.
Mijn ambitie om dat overal te realiseren, is groot. Mijn ongeduld zo mogelijk nog groter. Want zo simpel als het zou moeten zijn, is het helaas niet altijd. De betrokkenheid van de mensen op de werkvloer is hartverwarmend. Zij verdienen niets anders dan onze grootst mogelijke waardering. Tegelijkertijd zie ik hoe hun werk steeds moeilijker is geworden. In het verpleeghuis van nu hebben mensen meestal zeer zware zorg nodig.
Dat vraagt enorm veel van verpleegkundigen en verzorgenden. Zij mogen ook veel van ons vragen: terecht vraagt jullie manifest aandacht voor voldoende personeel. Dat wil ik ook. Daarom heb ik hen gevraagd een norm te maken, samen met de patiëntenfederatie. Dat is de ‘Leidraad Personeel‘ geworden. Eén van de uitgangspunten is dat in elk team minstens één medewerker zit die alle mensen kent waarvoor zij zorgt.
Is dat genoeg? Nee, want met alleen voldoende personeel zijn we er niet. Zoals ik schreef: de zorg vraagt steeds meer van verplegend en verzorgend personeel. Daarom gaan wij de opleidingen verbeteren. Niet iets wat de werkelijkheid van vandaag op morgen verandert, wel heel erg nodig.
We moesten ook in de zorg bezuinigen maar hebben de zware zorg in verpleeghuizen uit de wind gehouden. Voor die betere opleiding en dagbesteding van bewoners is er onlangs meer geld bijgekomen – tot 210 miljoen euro elk jaar weer. De geplande bezuinigingen op de Wet langdurige zorg van een half miljard euro heb ik geschrapt. Dat lag steeds als een steen op de maag. Zodra het iets beter ging met Nederland heb ik dat gelukkig voor elkaar weten te krijgen.
Is geld alles? Nee. Was het maar zo simpel. Met de meer dan 80.000 euro per bewoner per jaar lukt het in het ene verpleeghuis goed en in het andere verpleeghuis niet. Het is daarom ook nodig dat er betrokken bestuurders zijn die weten wat er op de werkvloer speelt. Dat we iets doen aan de papier en registratielast. Dat we luisteren naar cliëntenraden.
Meer personeel aantrekken kost tijd. Beter opgeleid personeel kost tijd. Regels schrappen kost tijd. Op sommige plekken is die tijd er niet. Daar moet ingegrepen worden omdat de zorg door de bodem dreigt te zakken. Ik heb de Inspectie gevraagd dat scherper te doen. We hebben veel over die inspectielijst kunnen lezen. Ik vind heel belangrijk dat van alle verpleeghuizen duidelijkheid bestaat over de kwaliteit.
Iedere keer dat er een incident wordt uitvergroot, raakt medewerkers recht in het hart. Zij voelen zich aangesproken en aangetast in hun beroepseer. Slechte voorbeelden mogen niet verhullen dat op heel veel plekken liefdevolle zorg wordt gegeven. Daar moeten we meer aandacht voor hebben. Ik wil dat ze op een verjaardag trots kunnen vertellen dat ze in een verpleeghuis werken.
Tot slot. Aanstaande donderdag zal jullie manifest ongetwijfeld aan de orde komen als de Tweede Kamer doorpraat over verpleeghuizen. Dat vind ik ontzettend waardevol. Met het programma ‘Waardigheid en Trots: naar een liefdevolle zorg voor onze ouderen’ hebben we al heel veel in gang gezet. Samen met heel veel betrokken mensen uit de verpleeghuiszorg. Maar we moeten ook nog veel doen om er voor te zorgen dat in alle onze verpleeghuizen sprake is van liefdevolle zorg van goede kwaliteit waar we allemaal trots op kunnen zijn.
Ik blijf daar dag in dag uit aan doorwerken. En ik voel me daarbij gesteund door jullie inzet.
Ik twijfel er niet aan maar vraag het jullie toch hardop: blijf mij en alle andere betrokkenen alsjeblieft aanjagen, opjutten en helpen.
Ik zal dat vanuit mijn rol ook blijven doen. Zo kunnen we samen echt het verschil maken voor onze ouderen in verpleeghuizen.
Hartelijke groet en graag tot snel!
Martin van Rijn
